Het verschil tussen preventie en screening
Preventie
Met preventie probeer je het ontstaan van een ziekte of aandoening te voorkomen. Je past je levensstijl aan, zodat kanker minder kans krijgt om zich te ontwikkelen.
Screening
Screening is het opsporen van kanker in een vroeg stadium. Hoe vroeger je de diagnose krijgt, hoe meer kans dat je borst gespaard kan blijven bij de operatie en hoe groter de overlevingskans.
Wat kan jij zelf doen?
Screening is het opsporen van kanker in een vroeg stadium. Hoe vroeger je de diagnose krijgt, hoe meer kans dat je borst gespaard kan blijven bij de operatie en hoe groter de overlevingskans.
Wees alert voor veranderingen. Merk je iets abnormaals op, zoals een knobbeltje, een ingetrokken tepel of vochtverlies? Laat het dan nakijken door je dokter.
- Tussen de leeftijd van 50-69 jaar krijg je van de overheid een uitnodiging voor een mammografie. Ga daarop in.
- Vanaf je 70e verjaardag krijg je geen uitnodiging meer, maar blijft het belangrijk om zelf je borsten te blijven onderzoeken.
- Zit borstkanker in de familie? Wacht dan niet tot je 50e verjaardag, maar bespreek met je gynaecoloog vanaf wanneer screening voor jou nuttig kan zijn en maak eventueel een afspraak met de Kliniek voor familiale kanker.
Heb je een verhoogd risico op borstkanker, bijvoorbeeld omdat het in de familie zit of omdat je al een keer kanker hebt gehad? Laat je dan opvolgen door de Borstkliniek. Daar werken de experts een traject op maat voor je uit, waarbij niet alleen een mammografie, maar ook een echografie wordt uitgevoerd. De frequentie hangt af van jouw situatie.
Komt erfelijke borstkanker voor in de familie? Laat dan testen of je een genetische aanleg hebt. Informeer je over preventieve behandelingen.
Heb je hier vragen over? Bespreek ze met je gynaecoloog, je huisarts of de Borstkliniek. Blijf niet met ongerustheid rondlopen.
Ga voor een spiegel staan. Zie je veranderingen aan je borst? Let op de 9 meest voorkomende veranderingen die op borstkanker kunnen wijzen:
- een knobbeltje op de borst
- een knobbeltje in de borst
- een knobbeltje onder je oksel
- een deukje in de borst
- een verandering in de vorm van je borst
- een ingetrokken tepel
- vochtverlies uit de tepel
- een oneffen huid of schilfering
- roodheid of andere kleurverandering
- Leg je rechterhand achter je hoofd en onderzoek met je andere hand je rechterborst. Werk van boven naar beneden en terug.
- Voel met gestrekte vingers van de rand van de borst naar de tepel. Maak ook eens cirkelvormige bewegingen.
- Soms is het makkelijker om je borsten al liggend in bed of onder de douche te onderzoeken.
- Voel ook onder je oksel of je daar zwellingen voelt. Voel je iets anders dan anders? Controleer dan of je het ook aan de andere borst of oksel hebt. Wat je aan beide kanten voelt, is meestal normaal.
Denk niet meteen het ergste wanneer je iets vreemds merkt aan je borsten. Er kan altijd nog een andere, onschuldige verklaring zijn. Toch is het belangrijk dat je elke afwijking laat bekijken door je dokter. Borstkanker treft 1 op 8 vrouwen in ons land. Je controleert dus beter een keer te veel dan te weinig.
Opgelet bij menstruatie en zwangerschap
Onderzoek je borsten niet vlak voor je menstruatie. Je borsten bevatten dan 30 procent meer vocht, want het onderzoek bemoeilijkt. Ook tijdens de zwangerschap zijn je borsten erg gezwollen waardoor je veranderingen niet goed kan voelen.
Preventie: houd je borsten gezond
Met preventie probeer je het ontstaan van een ziekte of aandoening te voorkomen. Je past je levensstijl aan, zodat kanker minder kans krijgt om zich te ontwikkelen.
Meer vet zorgt voor meer oestrogeen en verhoogt de kans op borstkanker.
Vooral roken tijdens de puberteit verhoogt de kans op borstkanker.
Het risico op borstkanker stijgt als je op de leeftijd van 40 jaar langer dan 15 jaar de pil neemt of als je op de leeftijd van 20 jaar al meer dan 5 jaar de pil gebruikt.
Wanneer je veel suiker eet, maakt je lichaam meer insuline aan. Dat verhoogt de aanmaak van oestrogeen en verhoogt de kans op borstkanker.
Ook wanneer je alcohol drinkt, gaat je lichaam meer insuline aanmaken. Dat verhoogt de aanmaak van oestrogeen en verhoogt de kans op borstkanker.
Het is bewezen dat de kans op borstkanker afneemt door beweging.
Zorg dat je de vroege alarmsignalen van borstkanker kent. Vanaf de leeftijd van 50 jaar laat je je borsten best om de 2 jaar onderzoeken via een mammografie.
Komt borstkanker vaak voor in je familie, bijvoorbeeld op jonge leeftijd? Bespreek dan met je dokter of het nuttig is om een erfelijkheidstest te laten afnemen.
Ongerust? Contacteer de Borstkliniek
Iets opgemerkt? Je kan je bezorgdheid eerst met je huisarts of de gynaecoloog bespreken of, als je dat liever doet, rechtstreeks een afspraak maken bij de Borstkliniek. De onderzoeken zijn in beide gevallen dezelfde. Bij de Borstkliniek zit iedereen die je nodig hebt op één plaats geconcentreerd. Bij een vermoeden van kanker word je altijd zo snel mogelijk onderzocht en behandeld.