Wat is zaadcelpreservatie?
Bij dit proces worden zaadcellen (sperma) verzameld, bevroren en opgeslagen voor toekomstig gebruik.
Waarom zaadcelpreservatie?
De genderbevestigende hormoontherapie kan een invloed hebben op je vruchtbaarheid. Als je in de toekomst genetisch verwante kinderen wilt, is het belangrijk om je kinderwens en fertiliteit te bespreken. Als je al gestart bent met een genderbevestigende behandeling, bekijkt de arts met jou welke opties beschikbaar zijn.
De keuze om voor fertiliteitspreservatie te kiezen is geheel vrijblijvend en vrijwillig.
In de tabel hieronder beschrijven we een algemeen verloop, maar dat kan in jouw situatie totaal anders zijn.
Verloop zaadcelpreservatie
Tijdens het intakegesprek bij het Centrum voor genderzorg Antwerpen (CGA) kan je al meer informatie vragen over het verdere verloop van het traject. Ook een gesprek over de wens tot fertiliteitspreservatie kan eventueel dan al plaatsvinden.
Een vast onderdeel van de psychologische begeleiding is het nadenken over de vraag of je eigen genetisch verwante kinderen wilt. Samen met de psycholoog wordt die vraag onderzocht.
Als je besluit om over te gaan tot fertiliteitspreservatie, zal de verpleegkundig specialist genderzorg een afspraak inplannen bij het Fertiliteitscentrum van ZAS.
Je hebt een eerste gesprek met dr. Elke D’haeseleer. Tijdens die consultatie krijg je meer medische informatie en advies.
Er worden geen lichamelijke onderzoeken gedaan, maar een bloedafname kan wel worden ingepland. Daarbij worden de volgende parameters en stoffen bepaald: hepatitis B, hepatitis C, syfilis en hiv. Deze voorafgaande bloedscreening wordt standaard uitgevoerd als je kiest voor een fertiliteitstraject. Het resultaat blijft drie maanden geldig.
- Verzameling sperma: Dit gebeurt meestal door masturbatie in het ziekenhuis of thuis, mits je niet ver van het ziekenhuis woont. Het sperma wordt opgevangen in een steriele recipiënt. (lees hieronder ook onze adviezen)
- Analyse en voorbereiding: Het sperma wordt vervolgens geanalyseerd op kwaliteit en kwantiteit. De zaadcellen worden gescheiden van het sperma en voorbereid voor het invriezen.
- Invriezing (cryopreservatie): De zaadcellen worden geleidelijk gekoeld en opgeslagen in vloeibare stikstof bij een temperatuur van ongeveer -196 graden Celsius. Dat proces wordt cryopreservatie genoemd. Het zorgt ervoor dat de cellen in een levensvatbare toestand blijven voor onbepaalde tijd.
- Opslag: De bevroren zaadcellen worden opgeslagen in speciale tanks in een cryobank. Ze kunnen hier jarenlang veilig bewaard blijven. Je kan de maximale bewaartermijn van 10 jaar op eigen initiatief verlengen door voor het verstrijken van die termijn contact te nemen met het Fertiliteitscentrum.
Adviezen bij verzameling sperma
Hou rekening met de volgende adviezen:
- Woon je meer dan een uur van het ziekenhuis? Dan is het niet mogelijk om thuis het spermastaal te verzamelen.
- Als je binnen het uur in het ziekenhuis kan zijn, hou dan rekening met volgende zaken:
- Breng het staal zo snel mogelijk en liefst binnen het uur naar het laboratorium.
- Houd het staal tijdens het transport het liefst in contact met je eigen lichaamswarmte.
- Had je de dag(en) voordien koorts, was je ziek, gebruikte je geneesmiddelen (antibiotica) of bepaalde voedingssupplementen? Dan kan de kwaliteit van het sperma daardoor minder goed zijn. Meld dat aan de arts en/of medewerkers van het Fertiliteitscentrum.
- Respecteer altijd een seksuele onthoudingsperiode van 2 tot 5 dagen.
Kostprijs zaadcelpreservatie
Het invriezen van zaadcellen binnen dit traject valt niet onder de terugbetaling van de mutualiteit. De kosten dien je zelf te dragen.
De arts en de medewerkers van het Fertiliteitscentrum geven je alle benodigde informatie. Heb je nadien nog vragen, dan kan je altijd contact opnemen met de verpleegkundig specialist genderzorg.
Zorgteam
- Verpleegkundig specialist genderzorg: Lode Ruts
- Verantwoordelijke arts: dr. Elke D’haeseleer
