5 feiten over ons hart
Feit 1. Je kan écht sterven van een gebroken hart.
Je kan een gebroken hart hebben. De kans dat je daaraan overlijdt, is minder dan 1%. De medische term voor een gebroken hart is het Takotsubo-syndroom. Je hart vertoont dan niet letterlijk barsten, maar het neemt wel een zeer typische vorm aan. Het is de vorm van een ‘Takotsubo’, een soort vaas waarmee Japanse vissers inktvissen vangen.
Een ‘gebroken’ hart ontstaat door een acute stressreactie op een emotionele of fysieke gebeurtenis. Denk maar aan verkeersongevallen, een overval, het overlijden van een familielid of een zeer hevige ruzie. Er kan op zo’n moment zodanig veel adrenaline vrijkomen dat een deel van je hart vergiftigd geraakt. De adrenalinereceptoren in je hart kunnen die hoeveelheid adrenaline dan niet meer kunnen verwerken. Een acuut hartfalen is dan het gevolg. Maar het overgrote deel van de mensen met het gebroken hartsyndroom herstelt hier volledig van.
Feit 2. Het hart van een vrouw klopt sneller dan dat van een man.
Er is een verband tussen het "volume" van een mens of dier en de hartslag. Daarbij geldt: hoe kleiner het volume, hoe sneller de hartslag. De hartslag van een muis bedraagt ongeveer 600 slagen per minuut. Het hart van olifanten en giraffen slaat 30 à 40 keer per minuut.
Mannen zijn gemiddeld iets groter dan vrouwen. Dat verklaart dus grotendeels waarom hun hart per minuut een aantal tellen trager slaat. Andere effecten, zoals dat van testosteron, kunnen een kleine rol spelen, maar een man en een vrouw van dezelfde lengte en hetzelfde gewicht hebben ongeveer dezelfde hartslag.
Het verloop van de hartslag van een (jonge) vrouw is wel vaak wat vinniger. Bij stresssituaties gaat de hartslag van vrouwen meestal sneller de hoogte in.
Feit 3. Hart- en vaataandoeningen zijn nog steeds doodsoorzaak nummer 1.
Er is de laatste jaren een duidelijke afname van het aantal overlijdens ten gevolge van een hartinfarct. Dat is een evolutie in de hele Westerse wereld en wordt veroorzaakt door het verbod op roken in openbare gelegenheden. In Italië werd binnen het jaar na de invoering van het rookverbod een daling van hartinfarcten vastgesteld met 11%.
Het feit dat hart- en vaataandoeningen nog steeds doodsoorzaak nummer 1 zijn, heeft ook te maken met het feit dat we steeds langer leven. Mensen van wie het hart ouder is en door de leeftijd hartfalen ontwikkelen, worden ook bij de statistieken gerekend.
Belangrijk om te vermelden is de onderbehandeling van vrouwen met hartproblemen. Sinds een paar decennia werken vrouwen en roken ze. Ze worden dus ook meer blootgesteld aan risicofactoren en lopen daardoor even goed de kans om hartproblemen te ontwikkelen. Toch blijven hartproblemen bij vrouwen vaak onder de radar: zowel vrouwen als artsen denken bij bepaalde klachten te weinig aan hartproblemen. Bewustmakingscampagnes in de VS en Europa brengen daar stilaan verandering in.
Feit 4. Ons hart heeft een eigen ‘elektrisch systeem’, waardoor het kan kloppen zolang het voldoende zuurstof heeft... zelfs als het van het lichaam is losgekoppeld.
Zolang ons hart zuurstofrijk bloed krijgt en het ‘elektrisch systeem’ intact is, zal het blijven kloppen. Het beste voorbeeld daarvan is een donorhart. Dat is van alle zenuwen ontdaan en worden na de inplanting ook niet terug aangenaaid. Alleen de bloedvaten worden vastgemaakt. En ook dat hart klopt terug. Ons hart beschikt namelijk over een eigen ‘pacemakerfunctie’ die het ritme bepaalt.
Feit 5. Chocolade is goed voor het hart
In pure chocolade (meer dan 70% cacao) zitten antioxidanten en die zijn mogelijk goed voor het voorkomen van hart- en vaatziekten. Hetzelfde geldt voor rode wijn. 1 glas rode wijn per dag kan goed zijn voor hart- en bloedvaten. Maar dan moet je het daar wel bij houden.
Interview met cardioloog dr. Benjamin Scott