Tot 77% minder jonge baby’s met RSV opgenomen bij ZAS

In vergelijking met een jaar eerder zijn de voorbije maanden 77 procent minder baby’s onder de zes maanden met RSV opgenomen op de kinderafdelingen van ZAS. Dat is de belangrijkste doelgroep van de nieuwe antistoffen tegen het virus. Het totale aantal RSV-gerelateerde opnames bij kinderen (alle leeftijden) daalde met 59 procent. Meestal gaat het om kinderen jonger dan twee jaar. Het gaat om volledige cijfers over de periode oktober - december in 2024 en 2023.

De forse daling is het gevolg van de antistoffen tegen het virus die de kinderen onder de zes maanden sinds 1 oktober kunnen krijgen. 85 procent van de baby’s die van oktober tot en met december werden geboren bij ZAS kregen antistoffen op de kraamafdeling.

Ademruimte voor kinderafdelingen 

In totaal werden er in ZAS in de maanden oktober, november en december van 2024 257 baby’s met RSV opgenomen. Dat is een daling met 364 kinderen of 59 procent in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder. Ook bij de baby’s van 6 tot 12 (-37%) en 12 tot 24 maanden (-45%) was er een opmerkelijke daling. ​ 

Kinderinfectioloog prof. dr. Daan Van Brusselen (ZAS en UAntwerpen) is verantwoordelijk voor de RSV-immunisatie bij ZAS: “Het RSV-seizoen start normaal gezien begin oktober, met een piek tegen het einde van het jaar. Nu is een goed moment om te vergelijken en het effect van de antistoffen in te schatten. En die hebben gewerkt: de cijfers van de opnames tonen aan dat de antistoffen een wereld van verschil hebben gemaakt. Met 77 procent minder opgenomen kinderen was de daling het grootst in de leeftijdsgroep onder de zes maanden. Dat zijn vergelijkbare percentages met Frankrijk en delen van Spanje. Daar werden de antistoffen al een jaar eerder toegediend.” ​ 

“Vroeger werd op het hoogtepunt van het RSV-seizoen meer dan de helft van de bedden op onze kinderafdelingen ingenomen door kinderen met RSV. Dat was de voorbije maanden niet het geval. Het gaf onze kinderafdelingen letterlijk wat ademruimte in de drukste periode van het jaar. Daarnaast werd voor heel wat ouders een stresserende ziekenhuisopname vermeden.” 

3.491 RSV-prikken gezet ​ 

In totaal kregen 3.491 baby’s in 2024 een RSV-prik in ZAS. Van oktober tot en met december werden 1.981 baby’s geboren bij ZAS. 85 procent daarvan (1.684 baby’s) kreeg meteen na de geboorte antistoffen. ​

Van de 3.986 baby’s geboren in ZAS tussen 1 april en 30 september kwam een kleine helft (45%, 1.807 baby’s) in oktober langs voor antistoffen. De baby’s van deze inhaalgroep hadden recht op de antistoffen omdat ze jonger dan zes maanden waren bij het begin van het RSV-seizoen. ​

Waarschijnlijk hebben in totaal meer baby’s een inhaalprik gekregen. Een deel van hen kreeg die bij de huisarts. ​ ​

Bijna 80% minder kans op opname ​ 

In België treden RSV-infecties op als een seizoensgebonden epidemie tussen begin oktober en eind maart. De piek situeert zich doorgaans eind december. Eind vorig jaar was de eerste keer dat baby’s een beschermende prik konden krijgen. Het gaat niet om een vaccin, maar om een veilig geneesmiddel dat antilichamen bevat. Na toediening is de baby minstens zes maanden beschermd. ​

De antilichamen doen de kans om met RSV opgenomen te worden dalen met bijna tachtig procent. Dankzij de terugbetaling door het ziekenfonds kost de prik nog maar 12 euro in plaats van 778 euro. ​

Over RSV ​ 

RSV of het respiratoir syncytieel virus is de meest voorkomende oorzaak van luchtweginfecties bij zuigelingen en jonge kinderen. Bijna alle kinderen hebben de infectie al gekregen voor ze twee jaar oud zijn. ​

Professor Van Brusselen (ZAS en UAntwerpen): “Naarmate ze ouder worden, hebben kinderen minder kans om met RSV in het ziekenhuis opgenomen te worden. We publiceerden recent een studie ​ in ‘The Lancet Respiratory Medicine’. Daarin stelden we vast dat kinderen onder één jaar 20% kans hebben om met RSV in het ziekenhuis opgenomen te worden versus slechts 5% bij kinderen tussen 1 en 5 jaar. Opmerkelijk was wel dat een kwart van de kinderen tussen één en vijf jaar die we op de raadpleging zien met een infectie van de bovenste luchtwegen RSV had. Dat is meer dan we verwacht hadden, maar die kinderen moeten we niet meer opnemen.” ​ 

Een ziek kind heeft vaak ook gevolgen voor de economie. Professor Van Brusselen: “We zien kinderen die een luchtweginfectie doen door RSV gemiddeld één tot drie keer op consultatie. Daarnaast zijn hun ouders door de infectie één tot vier dagen niet op het werk. Dat heeft een enorme impact op de economie, maar dat is nog altijd minder erg dan een ziekenhuisopname. Omdat zuigelingen onder de zes maanden de grootste kans hebben op een ziekenhuisopname door RSV, is dit de doelgroep die we momenteel proberen te beschermen.” 

Kinderen jonger dan één jaar ontwikkelen bij een RSV-besmetting vaak een bronchiolitis (een soort longinfectie) waardoor ze in het ziekenhuis moeten opgenomen worden. De meerderheid van de kindjes die opgenomen moeten worden is jonger dan zes ​ maanden. Zeker in westerse landen is RSV de belangrijkste reden waardoor baby’s in het ziekenhuis worden opgenomen.

RSV-prik na de geboorte of vaccinatie tijdens de zwangerschap? 

Vanaf 1 januari van dit jaar betaalt de overheid ook de vaccinatie tegen RSV terug tijdens de zwangerschap. “Je moet echter kiezen”, zegt professor Van Brusselen. “Ofwel neem je de vaccinatie tijdens de zwangerschap en dan bescherm je je baby via antistoffen die je doorgeeft via de navelstreng. Ofwel laat je de RSV-prik zetten bij je baby vlak na de geboorte. Slechts één van beide strategieën is terugbetaald. Zowel het vaccin als de RSV-prik zijn volgens de Hoge Gezondheidsraad veilige en efficiënte manieren om je baby te beschermen.”